Streszczenie – dla leniwych
Digitalizacja w instytucjach szkolnictwa wyższego (HE) to kwestia, która dotyczy wielu interesariuszy edukacyjnych. Umiejętności związane z technologiami informacyjno-komunikacyjnymi (ICT) stają się coraz bardziej istotne w każdym kontekście, szczególnie w miejscu pracy, dlatego jednym z głównych celów uniwersytetów stało się przygotowanie przyszłych profesjonalistów do radzenia sobie z problemami i szukania rozwiązań, w tym kompetencji cyfrowych jako kluczowego zestawu umiejętności. W Niemczech proponowane są różne polityki, inicjatywy i strategie dotyczące innowacji w technologii edukacyjnej w HE. Na przykładzie Uniwersytetu w Oldenburgu starano się zrozumieć, co jest proponowane i co faktycznie dzieje się w nauczaniu i uczeniu się w niemieckich salach uniwersyteckich. Przeanalizowano dwa zestawy danych dotyczące wykorzystania i postrzegania mediów cyfrowych przez studentów (n = 200) i nauczycieli (n = 381). Wyniki pokazują, że zarówno nauczyciele, jak i studenci używają ograniczonej liczby technologii cyfrowych głównie do zadań asymilacyjnych, przy czym system zarządzania nauką (LMS) jest postrzegany jako najbardziej użyteczne narzędzie.
Wprowadzenie
W obliczu rosnącej liczby globalnych wyzwań, potrzeba absolwentów uniwersytetów posiadających szeroki zakres umiejętności współpracy i interdyscyplinarności staje się coraz bardziej paląca. Rozpoznanie znaczenia umiejętności ICT i cyfryzacji instytucji szkolnictwa wyższego rośnie, a polityki na poziomie krajowym, europejskim i międzynarodowym potwierdzają „potrzebę wyposażenia wszystkich obywateli w niezbędne kompetencje do krytycznego i kreatywnego korzystania z technologii cyfrowych”.
Przegląd literatury
Technologia edukacyjna w szkolnictwie wyższym
Rozwój umiejętności ICT został uznany za kluczowy dla pełnego i aktywnego uczestnictwa studentów w przyszłym społeczeństwie. Jednakże wykorzystanie mediów cyfrowych w nauczaniu i uczeniu się nie gwarantuje automatycznie aktywnego zaangażowania studentów ani wysokich osiągnięć. Kompetencje pedagogiczne nauczycieli w zakresie korzystania z technologii edukacyjnej są kluczowe, obok promowania dobrego obywatelstwa cyfrowego.
Kontekst niemiecki
Mimo że młodzi ludzie (w wieku 14-29 lat) są największymi konsumentami i użytkownikami internetu i narzędzi cyfrowych, przywiązują mniejszą wagę do nauczania mediów cyfrowych w szkołach niż inne grupy wiekowe. Niemal wszystkie niemieckie dzieci uczęszczające do szkoły mają w domu komputer i spędzają średnio 114 minut dziennie korzystając z technologii, ale tylko 14 minut dziennie korzystają z technologii w szkole, co jest niższe niż średnia OECD.
Edukacja cyfrowa w Niemczech
W kontekście niemieckiego szkolnictwa wyższego istotne są trzy uzupełniające się osie: federalna agenda cyfrowa, think tank 'Hochschulforum Digitalisierung’ i zaproszenia do składania wniosków badawczych przez rząd federalny, które wspierają badania nad cyfryzacją w szkolnictwie wyższym poprzez finansowanie przez Niemieckie Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych (BMBF).
Przykład przypadku: Uniwersytet w Oldenburgu
Uniwersytet w Oldenburgu, założony w 1973 roku, ma ponad 15 600 studentów i oferuje studia licencjackie i magisterskie na dwóch kampusach. Na uniwersytecie edukacja technologiczna opiera się głównie na różnorodnych funkcjach dostarczanych przez otwartą platformę instytucjonalną Stud.IP.
Metodologia
Badanie przeprowadzone na Uniwersytecie w Oldenburgu miało na celu zbadanie postrzeganej użyteczności i wykorzystania mediów cyfrowych przez nauczycieli i studentów. Dane nauczycieli uzyskano z ankiet przeprowadzonych przez Wewnętrzną Jednostkę Oceny, dane studentów pochodziły z badania przeprowadzonego w 2015 roku dotyczącego wykorzystania mediów przez studentów niemieckich szkół wyższych.
Wyniki
Większość nauczycieli na Uniwersytecie w Oldenburgu używa instytucjonalnego systemu zarządzania nauką (LMS) Stud.IP we wszystkich kursach (80%). Jednak większość zintegrowanych narzędzi, takich jak systemy odpowiedzi dla publiczności czy narzędzia do wideokonferencji, jest rzadko używana. Studentów natomiast w dużej mierze wykorzystują wyszukiwarki, komputery poza uniwersytetem, Stud.IP oraz konta e-mail do celów edukacyjnych.
Dyskusja
Wyniki pokazują, że nauczyciele głównie używają platformy Stud.IP jako narzędzia organizacyjnego, a nie do promowania uczniocentrycznego, wspomaganego technologią nauczania. Wyniki te są zgodne z innymi badaniami, które pokazują, że procesy nauczania-poznania często pozostają zdominowane przez nauczyciela, z częstym wykorzystaniem technologii do celów asymilacyjnych.
Wnioski i dalsze badania
Badanie to podkreśla sytuację wykorzystania technologii edukacyjnej w średniej wielkości niemieckim uniwersytecie, wskazując na potrzebę zwiększenia profesjonalnego rozwoju nauczycieli w zakresie cyfrowej umiejętności akademickiej. Wyniki pokazują również, że studenci mają dostęp do różnorodnych narzędzi i są otwarci na korzystanie z mediów cyfrowych do celów akademickich, co zależy jednak od wdrożenia mediów cyfrowych przez nauczycieli i wspierania takiej polityki przez uczelnię.
