Efekty sieciowe w cyfrowej gospodarce tworzą nierówne zasady dla monopolistycznych gigantów i małych, lokalnych graczy. Wielkie firmy ignorują polskie przepisy co pozwala im bez ograniczeń wspierać nierentowne działania i pokonywać konkurencję. Zadbamy, by cyfrowa suwerenność oznaczała rozliczanie największych, by pomóc najmniejszym.
-
Uszczelnienie VAT i lepsza kontrola przesyłek w e-handlu
Korporacje zagraniczne wykorzystują luki prawne, aby unikać płacenia podatków i ceł importowych, dlatego konieczne jest zapewnienie skuteczniejszej kontroli paczek trafiających do Polski z krajów trzecich oraz uszczelnienie podatku VAT. Aby to osiągnąć niezbędnym jest zwiększenie narzędzi Poczty Polskiej, Krajowej Administracji Skarbowej i rozszerzenie systemu MOSS tak, by obejmował on nie tylko usługi telekomunikacyjne, nadawcze lub elektroniczne, lecz także sektor tradycyjnego e-handlu.
-
Wprowadzenie podatku cyfrowego dla cyfrowych gigantów
Największe firmy cyfrowe unikają płacenia podatku CIT w Polsce, dlatego proponujemy wprowadzenie bezpośredniego podatku przychodowego w wysokości 7% od skonsolidowanych przychodów spółek o obrotach i liczbie użytkowników wskazujących na znaczącą obecność cyfrową. Podatek obejmie tylko największe firmy, ale umożliwi pozyskanie do 2 mld zł na cyfryzację edukacji i zdrowia – potrzeby zbadane w czasie epidemii COVID-19.
-
Wymóg powołanie przedstawiciela konsumenckiego
O ile na gruncie polskich przepisów możliwym jest sankcjonowanie nieuczciwych praktyk przedsiębiorców działających w sieci, o tyle utrudnionym jest egzekwowanie nałożonych kar. Z tego względu proponujemy, aby wymagać powołania przez firmę przedstawiciela konsumenckiego, który byłby odpowiedzialny solidarnie z przedsiębiorcą, co umożliwiłoby wytaczanie powództwa bezpośrednio przeciwko temu przedstawicielowi.
-
Wzmocnienie cyfrowych kompetencji Prezesa UOKiK
Dotychczasowe uprawnienia organów ochrony konkurencji oraz ochrony danych osobowych okazują się niewystarczające, by przeciwdziałać problemom pojawiającym się w dynamicznym, nieuchwytnym środowisku cyfrowym. Koniecznym jest więc rozszerzenie kompetencji organów krajowych tak, by mogły one reagować na wszelkie niepokojące działania ze strony platformy (skuteczniejsze monitorowanie platform; nakładanie zobowiązań behawioralnych).
-
Zobowiązanie platform do regularnego raportowania - większa transparentność
Użytkownicy-konsumenci nie wiedzą jak ich dane są wykorzystywane oraz jakie platforma osiąga zyski z obrotu tymi danymi, zaś organy krajowe dysponują niewielkim zasobem informacji na temat działalności biznesowej platform. Koniecznym jest zobowiązanie platform do regularnego składania raportów na temat prowadzonej przez nie działalności. Aby tego dokonać ustawodawca powinien rozważyć wprowadzenie instrumentów prawnych, które umożliwiłyby organom krajowym nakładanie na platformy zobowiązań mających na celu nie sankcjonowanie (ex post), a zapobieganie przyszłym naruszeniom (ex ante).
-
Ochrona pracowników i regulacja wynajmu krótkoterminowego na platformach
Wzrost popularności pracy platformowej spowodował prekaryzację warunków pracy (unikanie przez platformy obowiązków pracodawców; pozbawienie pracowników platformowych benefitów pozapłacowych; przerzucenie obowiązków podatkowych), dlatego niezbędnym jest modernizacja Kodeksu pracy, a także funkcjonowania związków zawodowych tak, by mogły skutecznie działać w przestrzeni cyfrowej. Z kolei rozwój platform takich jak Airbnb czy Booking.com oraz wyższe zyski z wynajmu krótkoterminowego spowodowały wzrost cen i doprowadziły do gentryfikacji miast. Proponujemy wprowadzenie ograniczeń w postaci limitu przychodów oraz dni wynajmu krótkoterminowego w ciągu roku, a także wprowadzenie obowiązku posiadania licencji i konieczność rejestracji mieszkania.
-
Wprowadzenie systemu Oceny Skutków Algorytmu do badania wpływu algorytmów
Agresywne mikrotargetowanie, nieuzasadnione zawyżanie cen w stosunku do klienta, podtrzymywanie zmowy bez udziału czynnika ludzkiego to jedynie kilka przykładów nieuczciwego zastosowania algorytmów przez platformy. Dlatego Polska powinna rozważyć wprowadzenie mechanizmu OSA (Oceny Skutków Algorytmów), który pozwoliłby na weryfikowanie zautomatyzowanych systemów pod względem ich bezpieczeństwa i wpływu na konkurencję i konsumentów.